Το Ούτι

Ένα Άταστο Λαούτο

Ευρετήριο Όργανα
L'Oud Συριακό ούτι, κατασκευή των αδερφών Ναχάτ (δεξιά) και Ιρακινό ούτι, κατασκευή του Μοχάμμαντ Φαντίλ (αριστερά). © 2018 MaqamWorld

Το Ούτι είναι ένα από τα πιο δημοφιλή μουσικά όργανα στην Αραβική μουσική. Η ονομασία του σημαίνει “λεπτή ξύλινη λουρίδα” στα Αραβικά, και αυτή αναφέρεται στις λουρίδες (ντούγιες) από ξύλο που σχηματίζουν το αχλαδόσχημο σώμα του. Το μπράτσο του ουτιού είναι κοντό σε σχέση με το σώμα του και δεν έχει τάστα. Αυτό επιτρέπει στο ούτι να επιτύχει έξοχο τονισμό και το κάνει ιδανικό για την απόδοση των Αραβικών μακάμ.

Το Ούτι συνήθως έχει 5 ζευγάρια χορδών κουρδισμένα σε ουνίσονο και μία μονή μπάσα χορδή, παρόλαυτα κάποια ούτια έχουν ένα επιπλέον ζευγάρι χορδών. Το πιο κοινό κούρδισμα (από χαμηλά στα ψηλά) είναι Ντο, Φα, Λα, Ρε, Σολ, Ντο, δηλαδή βασισμένο σε διαστήματα καθαρών τετάρτων εκτός μίας τρίτης μεταξύ Φα και Λα. Παλαιότερα, οι χορδές φτιάχνονταν από έντερα ζώων, και πάλλονταν με μία πένα από φτερό, (ρίσα στα Αραβικά). Σήμερα, οι χορδές φτιάχνονται από νάιλον με ή χωρίς ατσάλινο περιτύλιγμα, και οι μοντέρνες πένες (ρίσα) από πλαστικό, ταρταρούγα, κέρατο, ακόμα και από μπαμπού.

Το Ούτι έχει μία ζεστή ποιότητα ήχου και μία ευρεία έκταση νοτών (3 οκτάβες), και μπορεί να μεταφέρει τη μελωδία και τον ρυθμό το ίδιο καλά λόγω του κρουστικού του ρόλου. Αυτό το κάνει ιδανικό για συνοδεία τραγουδιστή. Είναι επίσης το αγαπημένο όργανο των συνθετών για τις δημιουργίες τους. Οι αυτοσχεδιασμοί (τακασίμ) στο ούτι επίσης καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος συναυλιών και ηχογραφήσεων.

Το Αραβικό ούτι είναι ευρέως τo ίδιο όργανο που συναντάται σε πολλές άλλες χώρες στην περιοχή (π.χ. Τουρκία, Ελλάδα, Ιράν) με μικροδιαφορές στις διαστάσεις, ύφος και τόνο. Το Ευρωπαϊκό “λαούτο” είναι ένας απόγονος του ουτιού, από το οποίο παίρνει και το όνομά του (αλ-ουντ), όπου το «αλ» είναι το άρθρο στην Αραβική γραμματική.

Εξερευνήστε άλλα παραδοσιακά όργανα: